Πόσα φλουριά βάζετε στη βασιλόπιτα;

Πόσα φλουριά βάζετε στη βασιλόπιτα;

Απάντηση: ανάλογα με το πόσα παιδιά (και ανώριμοι ενήλικες ενίοτε…) θα παρευρίσκονται όταν την κόβουμε!

Δεύτερο ερώτημα: την αγοράζετε ή προτιμάτε να την φτιάχνετε με τα χεράκια σας;
Η συντριπτική πλειοψηφία την προμηθεύεται από το ζαχαροπλαστείο της προτίμησής της.

Τρίτο: σκέτη ή με ζαχαρόπαστα σε γιορτινά σχέδια και ανάλογα στολίδια; Υπάρχει και τέταρτο: μήπως την θέλετε καλοψημένη ή λιγότερο ψημένη- όπως ο γράφων;

Βασιλόπιτα εστί μαγιά, αλεύρι, αυγά, ζάχαρη, γάλα και μερικά μυστικά συστατικά για άρωμα και έξτρα φούσκωμα!

Δεν είναι όμως έτσι γλυκιά παντού! Στη δυτική Μακεδονία, παραδοσιακά φτιάχνουν τυρόπιτα ή πρασόπιτα και χορτόπιτα! Αυτό που κανείς δεν παραλείπει και αλοίμονό του αν το ξεχάσει, είναι το…φλουρί. Χρόνια τώρα το χρυσό νόμισμα έγινε κέρμα απλό-στις έτοιμες μάλιστα με τα διακριτικά του κατασκευαστή.

Στην ελληνική επαρχία, υπάρχει το έθιμο να τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι άχυρου, κληματόβεργας ή ελιάς ή ένα μικρό κομμάτι τυρί, για να φέρουν πλούσια σοδειά και άφθονη παραγωγή. Σε άλλα μέρη, αντί αυτού κατασκευάζουν μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί.

Σε πολλά νησιά, το ξημέρωμα της Πρωτοχρονιάς αναλαμβάνει ο σπιτονοικοκύρης να καθαγιάσει το σπίτι,  κρατώντας τμήμα της βασιλόπιτας και ένα κερί, διασχίζοντας το κατώφλι τρεις φορές, λέγοντας «έξω τα κακά, μέσα τα καλά».

ΦΕΡΤΕ ΤΗΝ ΝΑ ΤΗΝ ΚΟΨΟΥΜΕ!

Ανυπομονησία! Ο άντρας του σπιτιού -διόλου σύγχρονο και φεμινιστικό, αλλά…- την σταυρώνει με το μαχαίρι τρείς φορές και όλοι παρακαλούν να κόψει λεπτό, σαν τσιγαρόχαρτο κομμάτι στο Χριστό, την Παναγία, τον Άγιο Βασίλη, το σπίτι, τη δουλειά για να μείνει για αυτούς το μεγάλο κομμάτι και να αυξηθούν οι πιθανότητες να του «πέσει» και να είναι τυχερός , ο ευνοημένος της νέας χρονιάς.

Το έθιμο της βασιλόπιτας προέρχεται από ανάλογο που τελούσαν στην αρχαία εορτή των «Κρονίων», των ρωμαϊκών «Σατουρναλίων». Οι κατακτητές Φράγκοι το υιοθέτησαν και πρόσθεσαν την ιδέα του φλουριού. Ανακήρυσσαν «βασιλιά της βραδιάς» αυτόν που του τύχαινε ενώ ένα άλλο έθιμο, θέλει να έκρυβαν φασόλι και αυτόν που το έβρισκε τον αποκαλούσαν «φασουλοβασιλιά».

Στην αρχαία Ελλάδα, υπήρχε το έθιμο του εορταστικού άρτου, τον οποίο σε μεγάλες αγροτικές γιορτές, πρόσφεραν στους θεούς.

Πώς συνδέονται αυτά με τον Άγιο Βασίλειο;  

Λένε πως κάποτε την Καισάρεια, όπου ήταν επίσκοπος, θέλησε να την καταλάβει και να την λεηλατήσει ο Έπαρχος της Καππαδοκίας. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους κατοίκους να μαζέψουν τα χρυσαφικά τους, για να του τα  παραδώσει και να μην καταστρέψει την πόλη.

Όμως, ως εκ θαύματος ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του έπαρχου. Για να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι και μοίρασε τα πολύτιμα χρυσαφικά στους κατοίκους, την επόμενη ημέρα, στην εκκλησία.